Khi nào cần siêu âm thai màu?
Tôi mang thai 34 tuần, thai suy dinh dưỡng, nhẹ cân, bác sĩ chỉ định siêu âm Doppler màu kiểm tra sức khỏe thai nhi. Đây là kỹ thuật gì, cần thực hiện khi nào? (Minh Lam, Gia Lai)
Trả lời:
Siêu âm Doppler (siêu âm màu) sử dụng hiệu ứng Doppler đo vận tốc, xác định hướng dòng chảy trong cơ thể, bao gồm tim và các mạch máu. Đây là kỹ thuật quan trọng khảo sát cấu trúc tim, tầm soát dị tật tim bẩm sinh, quản lý thai kỳ nguy cơ cao như tiền sản giật, thai nhỏ, thai giới hạn tăng trưởng trong tử cung, song thai một bánh nhau có biến chứng, nhau cài răng lược, nhau bong non...
Dị tật tim là nhóm bất thường bẩm sinh thường gặp ở thai nhi. Chẩn đoán phát hiện dị tật tim trước sinh giúp bác sĩ chuẩn bị kế hoạch khi trẻ chào đời, cải thiện khả năng sống. Tuy nhiên đây là một trong những nhóm bệnh lý dễ bỏ sót khi siêu âm tiền sản. Kỹ thuật Doppler màu hiện đại hỗ trợ bác sĩ phát hiện sớm một số bất thường tim thai ngay từ cuối quý một, đầu quý hai thai kỳ.
Siêu âm Doppler động mạch tử cung thai phụ là chỉ số quan trọng để dự báo tiền sản giật. Các thai phụ được khuyến cáo tầm soát tiền sản giật ở thời điểm 11-13 tuần 6 ngày. Thai phụ có nguy cơ cao được tư vấn phương pháp dự phòng, ngăn ngừa biến chứng này. Siêu âm Doppler còn đo các chỉ số Doppler của động mạch tử cung, động mạch rốn, động mạch não giữa ở quý hai, quý ba giúp đánh giá chức năng bánh nhau, tình trạng sức khỏe của thai. Đây phương pháp theo dõi trường hợp thai nhỏ, thai chậm tăng trưởng trong tử cung.
Vấn đề thường gặp ở song thai một bánh nhau là sự nối thông giữa mạch máu của hai thai ở bánh nhau, tăng nguy cơ xảy ra biến chứng. Thai phụ song thai một bánh nhau cần khám, siêu âm Doppler mỗi hai tuần.
Siêu âm Doppler màu còn là phương tiện giá trị trong chẩn đoán và quản lý các trường hợp nhau cài răng lược. Phương pháp này cũng đánh giá mức độ tăng sinh mạch máu ở vùng sẹo mổ lấy thai cũ. Dựa vào mức độ nặng của nhau cài răng lược, tình trạng sức khỏe của thai, bác sĩ tư vấn thời điểm, lên kế hoạch chủ động mổ lấy thai.
Phương pháp này sử dụng tần số cao an toàn cho thai nhi như kỹ thuật siêu âm khác. Tuy nhiên do Doppler có thể gây tác dụng nhiệt nên Hiệp hội Siêu âm Sản Phụ khoa thế giới (ISUOG) khuyến cáo không dùng ở giai đoạn sớm (7-8 tuần) khi không cần thiết. Nếu phải chỉ định ở giai đoạn sớm, thai phụ được siêu âm ở mức năng lượng thấp nhất, thời gian tiếp xúc ngắn nhất.
Trường hợp thai của bạn bị suy dinh dưỡng nên theo dõi tại cơ sở y tế có đầy đủ trang thiết bị hiện đại, bác sĩ tay nghề cao. Thông qua các số đo sinh trắc học thai, bác sĩ ước lượng cân nặng, đo chỉ số ối, siêu âm Doppler đo chỉ số trở kháng của các mạch máu... để có hướng xử trí tốt nhất.
