Đồ dùng nhựa màu đen có thể tăng nguy cơ ung thư
Nghiên cứu mới tại Mỹ phát hiện dụng cụ bằng nhựa màu đen, chất chống cháy trong hộp đựng thực phẩm có thể độc hại, làm tăng nguy cơ ung thư.
Nghiên cứu do Toxic-Free Future và Viện Amsterdam về Sự sống - Môi trường tại Đại học Vrije Universiteit Amsterdam thực hiện, công bố vào tháng 10 trên tạp chí Chemosphere. Các nhà khoa học chỉ ra rằng chất liệu nhựa đen dùng trong đồ chơi trẻ em, hộp đựng thực phẩm, dụng cụ nhà bếp và khay đựng thịt có thể chứa hàm lượng chất chống cháy độc hại đáng báo động. Các chất này có thể bị rò rỉ từ các sản phẩm điện tử trong quá trình tái chế.
"Một trong những sản phẩm có hàm lượng chất chống cháy cao nhất là hạt nhựa đen dùng làm đồ chơi cho trẻ em, chứa tới 22.800 phần triệu chất chống cháy, chiếm gần 3% trọng lượng", Megan Liu, nhà quản lý khoa học và chính sách của Toxic-Free Future, cho biết.
Theo nghiên cứu này, một khay sushi bằng nhựa đen chứa 11.900 phần triệu chất chống cháy decabromodiphenyl ether (decaBDE), thuộc nhóm polybrominated diphenyl ethers (PBDE) nguy hiểm. Nghiên cứu tháng 4 cho thấy những người có nồng độ PBDE trong máu cao nhất, nguy cơ tử vong do ung thư cao gấp ba lần so với người có nồng độ thấp.
Cơ quan Bảo vệ Mỗi trường Mỹ đã cấm hoàn toàn decaBDE vào năm 2021 do liên quan đến ung thư, các vấn đề về nội tiết, tuyến giáp, sự phát triển của thai nhi, chức năng thần kinh, độc tính sinh sản và hệ miễn dịch. Tuy nhiên, decaBDE được tìm thấy trong 70% mẫu thu thập, ở mức độ cao hơn từ 5 đến 1.200 lần so với giới hạn 10 phần triệu của Liên minh châu Âu.
Đối với các loại dụng cụ nhà bếp bằng nhựa đen, các nhà nghiên cứu ước tính một người có thể tiếp xúc với trung bình 34,7 phần triệu decaBDE mỗi ngày. Chuyên gia độc chất học Linda Birnbaum, nguyên giám đốc Viện Quốc gia về Khoa học Sức khỏe Môi trường và Chương trình Độc chất học Quốc gia, cho rằng việc tìm thấy các chất chống cháy không được phép sử dụng nữa là điều đặc biệt đáng lo ngại. Bà khuyến cáo không nên dùng nhựa đen cho dụng cụ nhà bếp hoặc đồ chơi.
Liên minh Chất chống cháy Bắc Mỹ (NAFRA), đại diện cho các nhà sản xuất và người sử dụng hóa chất chống cháy, cho biết nghiên cứu mới không tính đến mức độ nhiễm bệnh thực tế ở người. Giám đốc NAFRA nhận định việc sử dụng chống cháy trong thiết bị điện tử và thiết bị gia dụng đã góp phần làm giảm thương tích và tử vong liên quan đến hỏa hoạn. Theo ông, tái chế nhựa từ rác thải điện tử là một thành phần quan trọng của nền kinh tế tuần hoàn, giúp bảo tồn tài nguyên và giảm tác động môi trường của rác thải nhựa.
Nghiên cứu mới chỉ xem xét chất liệu nhựa đen, do đó không thể xác định liệu các màu nhựa khác có làm tăng nguy cơ ung thư hay không. Các nhà khoa học cũng không nêu tên bất kỳ thương hiệu nào được thử nghiệm.
Một số nghiên cứu từ các quốc gia khác chỉ ra vấn đề tương tự đối với nhựa đen. Các nhà khoa học chỉ ra rằng chất chống cháy có thể rò rỉ từ dụng cụ nhà bếp vào thực phẩm, thấm vào nước bọt của trẻ em thông qua việc ngậm đồ chơi.
Các chuyên gia cho biết có nhiều cách người tiêu dùng có thể giảm nguy cơ ung thư từ chất chống cháy. Phương pháp gồm thay thế dụng cụ nhà bếp nhựa bằng thép không gỉ, inox. Các nhà sản xuất cần có chính sách loại bỏ chất chống cháy khỏi sản phẩm.
Nghiên cứu cho thấy khi các hóa chất độc hại được phép sử dụng trong các sản phẩm như TV, thiết bị điện tử, khả năng cao chúng sẽ được tái chế, vô tình gây nguy cơ nhiễm độc ở các sản phẩm sau đó trong chuỗi cung ứng.
