7 bí kíp cai 'nghiện' mạng xã hội
Để cai nghiện mạng xã hội, mọi người cần đặt mục tiêu và lập kế hoạch, thay thế bằng hoạt động khác, giới hạn thời gian, tạo môi trường không kích thích.
Thạc sĩ Vương Nguyễn Toàn Thiện, Giám đốc chuyên môn Trung tâm tham vấn và trị liệu tâm lý Lumos cho biết mạng xã hội cung cấp một lượng lớn nội dung đa dạng, từ hình ảnh, video, đến các bài viết và thông tin thú vị. Các nền tảng cho phép người dùng dễ dàng kết nối với bạn bè, gia đình và người khác trên thế giới.
Tuy nhiên, việc sử dụng mạng xã hội trở thành một thói quen phụ thuộc, khiến người dùng cảm thấy khó lòng ngừng lại dù có nhận thức được tác động tiêu cực của nó.
Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), nghiện là trạng thái phụ thuộc định kỳ hoặc mãn tính vào các chất hoặc hành vi. Đặc trưng của trạng thái này là việc không thể kiểm soát hành vi nhiều lần, bất chấp những tác động và hậu quả tiêu cực, nhằm đạt mục đích giữ cho con người ở trạng thái vui vẻ ngay lập tức, hoặc giảm cảm giác khó chịu.
Nghiện mạng xã hội được biểu hiện bằng việc luôn bận tâm và liên tục sử dụng internet; nhu cầu dùng ngày càng tăng, "không thể chịu đựng nếu không vào mạng"; buồn, ủ rũ chán nản khi không được dùng; sử dụng mạng như một biện pháp để thoát khỏi các vấn đề bản thân...
Tình trạng nghiện mạng xã hội của người dân Việt Nam có diễn biến đáng báo động, ảnh hưởng xấu đến sức khỏe tâm lý, quan hệ xã hội và hiệu suất làm việc của mọi lứa tuổi.
Để cai nghiện, một số biện pháp sau đây có thể được áp dụng:
Nhận thức và chấp nhận
Cần nhận ra rằng bạn đang có vấn đề và cần phải thay đổi. Chấp nhận rằng sự thay đổi là cần thiết để cải thiện tình trạng và sức khỏe tâm lý.
Đặt mục tiêu và lập kế hoạch
Xác định mục tiêu cụ thể về cách giảm thời gian sử dụng mạng xã hội và thiết bị điện tử. Lập kế hoạch những hoạt động khác để thay thế thời gian dành cho mạng xã hội.
Thay thế bằng các hoạt động khác
Thực hiện các hoạt động khác để thay thế thời gian dành cho mạng xã hội như đọc sách, thể dục, học tập, đi dạo, gặp gỡ bạn bè ngoài đời thực.
Đặt giới hạn thời gian
Thiết lập giới hạn thời gian sử dụng mạng xã hội và điện tử mỗi ngày. Sử dụng các ứng dụng hay tính năng, app hạn chế thời gian sử dụng.
Tạo môi trường không kích thích sử dụng
Giảm bớt sự kích thích từ mạng xã hội bằng cách loại bỏ và giảm dần các ứng dụng mạng xã hội khỏi điện thoại.
Tương tác và hỗ trợ từ mối quan hệ
Tìm kiếm sự hỗ trợ từ bạn bè, gia đình hoặc nhóm đồng đẳng để cùng nhau giảm bớt sử dụng mạng xã hội. Tham gia vào các hoạt động xã hội khác mà không phụ thuộc vào mạng xã hội.
Theo dõi và đánh giá
Theo dõi tiến trình và đánh giá kết quả để điều chỉnh và cải thiện chiến lược giảm sử dụng mạng xã hội.
Thực tế, việc cai nghiện mạng xã hội là quá trình không dễ dàng và có thể mất thời gian. Vì vậy, tâm thế và một ý chí kiên định là quan trọng để thực hiện các biện pháp này. Ngoài ra, để tăng tính hiệu quả hoặc khi gặp khó khăn, bạn có thể tìm sự giúp đỡ từ các chuyên gia tâm lý.
