Ung thư vòm họng - 'bệnh nụ hôn' dễ nhầm viêm họng
Các triệu chứng ung thư vòm họng có thể bị nhầm lẫn với tình trạng viêm họng cấp tính, dẫn đến chẩn đoán chậm.
Diễn viên hài người Anh Rhod Gilbert, 56 tuổi, mới đây chia sẻ về căn bệnh ung thư của mình, cho biết bản thân từng nhầm lẫn các triệu chứng với tình trạng viêm họng cấp tính và khuyến cáo mọi người không lặp lại sai lầm này.
Gilbert có các biểu hiện đầu tiên vào năm 2022, gồm khó nuốt, ho dai dẳng, bác sĩ cho rằng nam diễn viên hài đã "nói quá nhiều vì nghề nghiệp của mình" và kê đơn kháng sinh. Đến khi Gilbert phát hiện khối u ở vòm họng, bác sĩ mới tiến hành sinh thiết và chẩn đoán ung thư.
Các chuyên gia chưa rõ về nguyên nhân gây ra ung thư vòm họng. Tuy nhiên, theo đa số nghiên cứu, những tác nhân chính gây bệnh là nhiễm EBV trên cơ địa nhạy cảm (yếu tố di truyền, gia đình) cộng hưởng với thói quen, tập quán sinh hoạt, ăn uống và tác động của ô nhiễm môi trường.
EBV là một trong 8 loại virus thuộc nhóm Herpes, một trong những virus phổ biến nhất gây bệnh ở người. Có tới 90% người trưởng thành trên thế giới từng nhiễm EBV và có kháng thể chống lại virus này. EBV là nguyên nhân gây bệnh tăng bạch cầu đơn nhân và là một trong những tác nhân xúc tác gây nên một số bệnh ung thư như vòm họng, u hạt mặt ác, u lympho Hodgkin, lympho Burkitt, ung thư dạ dày...
EBV lây truyền chủ yếu qua đường nước bọt (hôn, dùng chung bàn chải đánh răng, ly uống nước), còn gọi là "bệnh nụ hôn". Chẩn đoán bệnh khó khăn vì triệu chứng tương tự các bệnh khác, chỉ biểu hiện sốt, tăng bạch cầu và có thể kèm nổi hạch cổ, sau đó bệnh tự thuyên giảm. EBV chưa có vaccine phòng ngừa cũng như chưa có thuốc điều trị đặc hiệu.
Ung thư vòm họng được xếp vào nhóm ung thư đầu và cổ - loại ung thư phổ biến thứ 8 tại Anh, thường gặp ở nam giới hơn nữ giới. Theo Cancer Research UK, mỗi năm có khoảng 12.500 ca mắc mới, con số này đang gia tăng. Khoảng 4.000 người tử vong vì căn bệnh hàng năm.
Các bác sĩ gần đây cảnh báo phát hiện ung thư vòm họng ở "bệnh nhân trẻ tuổi hơn nhiều". Họ cho rằng quan hệ tình dục bằng miệng (oral sex) là nguyên nhân dẫn đến xu hướng đáng lo ngại này.
Một báo cáo vào tháng 10 cho thấy số người chết vì căn bệnh tăng gần 50% kể từ năm 2013, cao hơn nhiều so với trước đại dịch Covid-19. Hút thuốc, uống rượu và virus u nhú ở người (HPV) là những nguyên nhân chính gây ung thư đầu và cổ.
Một số bệnh ung thư không có triệu chứng. Với một số bệnh khác, các triệu chứng dễ bị nhầm lẫn. "Thông thường, ho hơn 100 ngày mới được nghi ngờ ung thư. Tuy nhiên, tôi cho rằng bạn nên đi khám nếu ho dai dẳng vài tuần không khỏi. Đừng hoảng sợ, hãy làm bất cứ điều gì", Gilbert nói.
Ông được chỉ định làm hóa trị và xạ trị, phải tái khám 6 tháng một lần. Nam diễn viên cho rằng bản thân nằm trong số những người may mắn vì phát hiện bệnh sớm. Ông khỏi ung thư vào tháng 5/2024.
