Tại sao bạn ngủ ngáy?
Béo phì hoặc uống ít nước khiến chất tiết ở mũi và cổ họng đặc lại có thể khiến bạn bị tắc nghẽn đường thở gây ngủ ngáy.
Thạc sĩ, bác sĩ Phùng Thị Thơm, khoa Hô hấp, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, cho biết ngủ ngáy là tình trạng các mô mềm ở vòm họng rung lên khi hít thở trong lúc ngủ, xảy ra ở khoảng 57% nam giới, 40% nữ giới. Tình trạng này có thể vô hại nhưng cũng cảnh báo nhiều vấn đề sức khỏe như hội chứng ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn.
Ngủ ngáy rất thường gặp, nhất là người lớn tuổi, béo phì, có cấu trúc bất thường mũi họng như amidan lớn, lệch vách ngăn mũi, lưỡi to, vòm khẩu cái mềm mở rộng, hẹp hầu bên... Lối sống, sinh hoạt không khoa học cũng là nguyên nhân.
Uống rượu bia trước khi ngủ
Uống rượu bia làm giảm khả năng thở do nhịp thở chậm, hơi thở nông. Các chất độc hại trong rượu bia làm rối loạn, ức chế hoạt động của hệ thống thần kinh trung ương, khiến cơ vùng cổ họng bị giãn ra so với bình thường. Mô và cơ quanh vùng cổ họng giãn ra hoàn toàn sẽ chùng xuống, khiến đường dẫn khí ở tư thế nằm hẹp hơn, cản trở lưu thông dòng khí ra vào hầu họng. Lúc này, các mô mềm ở vòm họng rung lên khi hít thở, dẫn đến ngáy ngủ.
Quá trình chuyển hóa ethanol trong bia rượu làm rối loạn điều hòa nhịp sinh học, tăng hưng phấn sinh lý, gián đoạn chu kỳ giấc ngủ. Không uống rượu trước khi ngủ ít nhất 3 giờ có thể tránh được những nguy cơ này.
Hút thuốc lá, thuốc lào, xì gà
Hút thuốc kích ứng họng, viêm sưng nề đường thở. Khói thuốc chứa nhiều hóa chất gây độc tế bào, làm phế nang mất tính đàn hồi, thu hẹp dung tích phổi, không khí di chuyển khó khăn. Đồng thời, nicotine trong khói thuốc làm tê liệt lông mao, khiến chất nhầy, chất độc tích tụ trong phổi. Điều này thúc đẩy bệnh viêm đường hô hấp, đường thở tắc nghẽn, gây ngủ ngáy.
Theo nghiên cứu trên 15.555 người độ tuổi 25-54 ở Ireland, Estonia, Đan Mạch, Na Uy và Thụy Điển, chứng ngáy xảy ra phổ biến hơn ở người đang hút thuốc (24%) so với người từng hút (20%) và không bao giờ hút thuốc (14%).
Lười vận động
Lười vận động tăng nguy cơ thừa cân, béo phì. Những người này có khả năng ngáy ngủ hoặc ngưng thở khi ngủ nhiều hơn so với người duy trì cân nặng hợp lý. Bác sĩ Phùng Thơm lý giải do chất béo tích tụ ở cổ làm hẹp đường hô hấp trên, giảm trương lực cơ trong cổ họng khiến đường thở bị tắc, gây ngủ ngáy và ngừng thở khi ngủ.
Béo bụng đẩy cơ hoành lên trên, chèn ép lồng ngực, tăng áp lực lên phổi, từ đó làm giảm luồng không khí lưu thông. Nếu luồng khí không đủ, cổ họng xẹp xuống, gây khó thở, tạo ra âm thanh ngáy.
Tập thể dục thể thao thường xuyên giúp duy trì cân nặng hợp lý, cải thiện trương lực cơ toàn thân, giảm ngủ ngáy. Nên tập luyện vừa sức ít nhất 30 phút mỗi ngày, 5 lần một tuần, tránh bộ môn cần nhiều thể lực trước khi ngủ 1-2 giờ để có giấc ngủ ngon.
Uống không đủ nước
Mất nước khiến chất tiết ở mũi, cổ họng đặc lại, đường thở đường thở bị khô nên viêm nề, dễ ngáy ngủ hoặc bệnh nặng hơn. Uống đủ nước làm ẩm các mô trong đường thở, hạn chế tình trạng khó thở. Mỗi người nên uống khoảng 1,5-2 lít nước một ngày.
Thức khuya
Làm việc nhiều giờ trước khi ngủ, thức khuya, ngủ không đủ giấc trong thời gian dài gây mệt mỏi. Ngủ trong tình trạng căng thẳng, mệt mỏi có thể khiến cơ ở phía sau cổ họng giãn nhiều hơn bình thường, dễ dẫn đến ngáy.
Sử dụng thiết bị điện tử trước khi ngủ
Theo bác sĩ Phùng Thơm, ánh sáng xanh từ các thiết bị điện tử kích thích não tỉnh táo, ức chế sản sinh hormone melatonin có tác dụng điều hòa đồng hồ sinh học và giấc ngủ. Xem tivi, sử dụng điện thoại hoặc laptop trước khi ngủ gây khó ngủ, cơ thể mệt mỏi, căng thẳng, dẫn đến ngáy. Tốt nhất nên tắt thiết bị điện tử khoảng một giờ trước khi lên giường.
