Sốt xuất huyết khi nào cần vào viện
Người bệnh sốt xuất huyết cần đến bệnh viện nếu có một trong những dấu hiệu như khó chịu hơn dù sốt giảm hoặc hết sốt, không ăn uống được, nôn ói nhiều.
Ngoài ra, một trong các dấu hiệu khác cần đến viện ngay là đau bụng nhiều hơn; tay chân lạnh, ẩm; mệt lả, bứt rứt; chảy máu mũi, miệng, xuất huyết âm đạo bất thường, nôn ra máu, tiêu phân đen hoặc máu đỏ; có các hành vi thay đổi như lú lẩn, kích thích, vật vã hoặc li bì; không tiểu trên 6 giờ, khuyến cáo của tiến sĩ, bác sĩ Dương Bích Thủy (Phó Trưởng Khoa Cấp cứu Hồi sức Tích cực Chống độc người lớn, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TP HCM).
Theo bác sĩ Thủy, sốt xuất huyết Dengue là bệnh nhiễm siêu vi cấp tính, gây ra bởi virus Dengue. Bệnh lây truyền từ người này sang người khác thông qua muỗi vằn (Aedes aegypti). Bệnh có thể xảy ra quanh năm, thường gia tăng vào mùa mưa. Bệnh có thể gặp ở cả người lớn và trẻ em.
Bệnh thường diễn tiến qua ba giai đoạn, các triệu chứng trong mỗi giai đoạn có thể thay đổi.
Giai đoạn sốt thường từ ngày một đến ngày ba của bệnh thường có các triệu chứng như sốt cao liên tục, đột ngột, đau đầu, chán ăn, buồn nôn, da xung huyết, đau cơ, đau khớp, đau nhức hai hố mắt.
Giai đoạn nguy hiểm thường từ ngày 3 đến ngày 7, bệnh nhân đau bụng nhiều, liên tục, đau nhiều vùng gan, vật vã, lừ đừ, li bì. Đôi khi bệnh nhân có thể lơ mơ, rối loạn tri giác, nôn ói, khó thở, chảy máu chân răng, chảy máu mũi, chảy máu miệng, nôn ra máu, tiêu phân đen hoặc máu, tiểu máu, xuất huyết âm đạo bất thường.
Giai đoạn hồi phục thường sau ngày 7, người bệnh hết sốt, cảm giác khỏe hơn, thèm ăn, tiểu nhiều, có thể phát ban da gây ngứa (ban hồi phục).
Theo bác sĩ Thủy, bệnh sốt xuất huyết Dengue diễn tiến đa dạng, có thể từ nhẹ đến nặng. Đa số bệnh nhân sốt xuất huyết có thể tự hồi phục khỏe mạnh, tuy nhiên khi diễn tiến nặng nếu không được vào viện theo dõi và điều trị kịp thời sẽ dẫn đến tử vong.
Phần lớn các trường hợp bị sốt xuất huyết có thể điều trị ngoại trú và theo dõi tại y tế cơ sở, chủ yếu là điều trị triệu chứng. Khi sốt từ 38,5 độ C, có thể uống hạ sốt bằng paracetamol (liều dùng và số lần theo hướng dẫn của bác sĩ) và kết hợp lau mát liên tục. Người bệnh nên ăn uống bình thường, đặc biệt uống nhiều nước. Có thể uống nước lọc, oresol, nước trái cây, nước dừa... Hạn chế các loại thực phẩm có màu nâu hoặc đỏ như xá xị, chocolate. Bệnh nhân phải tái khám và theo dõi bởi bác sĩ.
Với trẻ em, tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Minh Tuấn (Trưởng Khoa Sốt xuất huyết và Huyết học, Bệnh viện Nhi đồng 1) khuyến cáo phụ huynh khi chăm sóc theo dõi trẻ sốt xuất huyết tại nhà, cần lưu ý trong giai đoạn 1-2 ngày đầu của sốt, cho trẻ uống nhiều nước, dùng thuốc hạ sốt paracetamol với liều 10-15 mg ứng với mỗi kg cân nặng, khi nhiệt độ trên hoặc bằng 39 độ C. Có thể kết hợp lau mát khi trẻ sốt cao. Liên lạc các số điện thoại tư vấn sức khỏe để nhờ hỗ trợ khi không đi khám được.
Từ ngày 3-5 của bệnh trở đi, nếu diễn tiến bệnh của trẻ có cải thiện, bé vẫn chơi, chịu ăn uống khá, không đau bụng, không nôn ói, tiểu nhiều, có thể tiếp tục theo dõi thêm tại nhà. Tiếp tục cho trẻ uống nhiều nước, ăn những thức ăn mềm, lỏng dễ tiêu hóa như cháo, súp, sữa.
Nếu trẻ vẫn tiếp tục sốt cao vào ngày 3-5 của bệnh, không khỏe hơn những ngày trước, hoặc xuất hiện thêm triệu chứng khác, phụ huynh cần đưa trẻ đến cơ sở y tế để được thăm khám, có thể trẻ mắc sốt xuất huyết hoặc bệnh lý khác. Có thể gọi đến các đường dây tư vấn sức khỏe để được hướng dẫn và đánh giá của các bác sĩ y khoa.
Khi trẻ giảm sốt nhưng không khỏe, cần nghi ngờ trẻ có dấu hiệu chuyển nặng khi trẻ than đau bụng nôn ói nhiều, lừ đừ, bứt rứt, vật vã, tay chân mát lạnh, tiểu ít, xuất huyết bất thường. Cần cho trẻ đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được thăm khám khẩn cấp. Lưu ý trẻ nhỏ dưới một tuổi, trẻ cơ địa dư cân, béo phì, trẻ có bệnh lý nền, cần theo dõi sát tại nhà, tốt nhất theo dõi tại cơ sở y tế địa phương vì có thể diễn tiến nặng hơn so với các trẻ khác.
Các bác sĩ khuyến cáo để phòng ngừa sốt xuất huyết, cần bảo vệ tránh cho muỗi đốt. Ngủ mùng (dù là ban ngày hay đêm), sử dụng một số biện pháp đuổi muỗi như nhang muỗi, xịt muỗi, quần áo dài tay, thoa kem chống muỗi. Diệt muỗi bằng phun thuốc diệt muỗi, dọn dẹp những nơi muỗi đậu. Diệt loăng quăng bằng cách đậy nắp lu hồ, thùng chứa nước, dọn dẹp nơi có nước đọng, rửa lu hồ thường xuyên, nuôi cá bảy màu...
Đầu tháng 10, Bộ Y tế cảnh báo sốt xuất huyết vào mùa, nguy cơ dịch chồng dịch. Từ đầu năm đến nay, cả nước ghi nhận hơn 50.000 ca sốt xuất huyết, 18 người tử vong tại 9 tỉnh thành, hầu hết miền Nam và Đông Nam bộ. So với cùng kỳ năm 2020, số bệnh nhân giảm, song số tử vong tăng.
