Robot tạo hình cơ hoành cho người bệnh khó thở
Người đàn ông 66 tuổi khó thở kéo dài do cơ hoành trái bị nhão, được bác sĩ Bệnh viện Bình Dân ứng dụng robot phẫu thuật tạo hình cơ hoành.
Ngày 20/12, BS.CK2 Nguyễn Văn Việt Thành, Trưởng Khoa Lồng ngực - Bướu cổ, Bệnh viện Bình Dân, Phó chủ nhiệm Bộ môn Ngoại ĐH Y khoa Phạm Ngọc Thạch, cho biết đây là lần đầu robot phẫu thuật được ứng dụng trong tạo hình cơ hoành.
Người đàn ông ngụ Tây Ninh hay khó thở, thở hụt hơi khi gắng sức, khi vận động hay đi lên cầu thang, khoảng 3 tháng nay. Điều này khiến ông không thể vận động thể lực mạnh hay đi bộ tập thể dục với cường độ như trước. Khi khám sức khỏe định kỳ, bác sĩ xem phim X-quang ngực phát hiện vùng phổi bên trái có bất thường, khuyên đến Bệnh viện Bình Dân khám.
Theo bác sĩ Thành, bệnh nhân bị nhão hoành trái với hình ảnh vòm hoành trái nhô cao bất thường. Tình trạng này làm giảm thể tích lồng ngực trái, gây khó thở khi gắng sức. Nhão cơ hoành khiến người bệnh có nguy cơ suy hô hấp và phương pháp điều trị duy nhất là phẫu thuật để tái tạo cơ hoành. Nếu không phẫu thuật kịp thời, cơ hoành bị đẩy lên cao chèn ép phổi và tim, người bệnh dễ rơi vào tình trạng khó thở, viêm phổi và các biến chứng nguy hiểm khác.
Cơ hoành là cơ ngăn cách khoang bụng và ngực, được điều khiển bởi dây thần kinh hoành. Đây là cơ hô hấp chính, đảm nhiệm 70-80% chức năng hô hấp trong cơ thể người. Khi cơ hoành bị nhão, liệt, chức năng hô hấp sẽ bị giới hạn đáng kể, thể tích không khí hít vào giảm sút, khiến người bệnh khó thở sâu, nhất là khi hoạt động thể chất mạnh.
Có ba phương pháp phẫu thuật điều trị nhão cơ hoành gồm mổ mở kinh điển, phẫu thuật nội soi và phẫu thuật robot. Bệnh nhân chọn phẫu thuật robot, bởi phương pháp này cho phép khâu gấp nếp tạo hình lại cơ hoành thuận lợi nhất, ít xâm lấn. Do không phải mở lồng ngực, không tổn thương các cơ thành ngực và dây thần kinh liên sườn nên người bệnh ít đau hơn, lành vết thương hậu phẫu và chức năng hô hấp được cải thiện tốt hơn.
Cuộc mổ thành công sau 90 phút, bằng khoảng 1/3 so với phẫu thuật mở kinh điển hay phẫu thuật nội soi. Dưới sự hỗ trợ của các cánh tay robot hiện đại, linh hoạt, bác sĩ thực hiện thao tác một cách chính xác và tỉ mỉ, hạn chế tối đa tổn thương. Lượng máu mất trong mổ không đáng kể. Bệnh nhân nhanh chóng hồi phục, ăn uống ngon miệng, vận động linh hoạt và vừa xuất viện.
Theo bác sĩ Thành, nhão cơ hoành là một bệnh lý không phổ biến, thường khó phát hiện sớm do các triệu chứng ban đầu không rõ ràng. Bệnh này đa phần được phát hiện qua thăm khám tình cờ hoặc được phát hiện khi bệnh nhân đến khám về một triệu chứng khác như khó thở, nặng ngực hoặc hoạt động gắng sức bị hạn chế.
Nguyên nhân gây nhão hoành rất đa dạng, có thể do tuổi tác, chấn thương, phẫu thuật trước đó hoặc các bệnh như béo phì, hoạt động làm tăng áp lực ổ bụng, có khối u ăn lan đến dây thần kinh hoành gây liệt cơ hoành. Đáng chú ý, khoảng một nửa số trường hợp không tìm thấy nguyên nhân cụ thể.
Để chẩn đoán bệnh nhão cơ hoành, liệt cơ hoành, bác sĩ thường chỉ định chụp phim X-quang ngực và MSCT-scan ngực, có thể thấy cơ hoành bị nâng lên cao hơn so với bình thường. Tuy nhiên, cần phân biệt nhão, liệt hoành với một bệnh lý khác là thoát vị hoành.
Để phòng ngừa và điều trị hiệu quả nhão cơ hoành, bác sĩ khuyến cáo khám sức khỏe định kỳ. Nếu có các triệu chứng bất thường như khó thở, đau ngực, ho kéo dài, cần đến các cơ sở y tế để gặp bác sĩ. Phát hiện và điều trị nhão cơ hoành càng sớm càng tốt giúp ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm.
Sau phẫu thuật, người bệnh cần tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ để đảm bảo vết thương hồi phục tốt và ngăn ngừa tái phát. Trong ba tháng đầu, cần hạn chế các hoạt động mạnh như nâng vật nặng, tránh táo bón và viêm hô hấp. Nếu ho, rặn gây tăng áp lực ổ bụng, có thể ảnh hưởng đến vết mổ và làm chậm quá trình lành thương của cơ hoành.
