Nỗ lực tìm vết đốt sốt mò để cứu chữa cô gái suy hô hấp
Lai ChâuHai tuần sốt cao, cô gái 25 tuổi gần như không thể tự thở, xét nghiệm dương tính với vi khuẩn ấu trùng sốt mò song bác sĩ không thể tìm được vết đốt để có phác đồ điều trị đúng.
Ngày 27/11, đại diện Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương cho biết ba ngày cuối trước khi đến viện bệnh nhân sốt trầm trọng kèm khó thở, phải đặt ống thở máy. Xét nghiệm sắc ký miễn dịch Rickettsia ab, là xét nghiệm định tính nhằm phát hiện sự có mặt của kháng thể IgM, IgG và IgA kháng lại kháng nguyên có ở vi khuẩn Rickettsia gây bệnh sốt mò, kết quả dương tính. Tuy nhiên các bác sĩ kiểm tra cơ thể bệnh nhân không tìm thấy vết đốt nào.
Bệnh nhân được chẩn đoán sốt mò, song vấn đề là vết bị mò đốt ở vị trí nào, trong khi phải xác định chính xác mới có phác đồ điều trị phù hợp và hiệu quả. Các bác sĩ cấp cứu hội chẩn với chuyên khoa truyền nhiễm, tìm lại lần nữa trên cơ thể bệnh nhân, cuối cùng phát hiện vết mò đốt ở bộ phận sinh dục - vị trí nhạy cảm và rất khó phát hiện.
Bác sĩ Hà Việt Huy, khoa Hồi sức tích cực, cho biết việc tìm ra vết đốt là yếu tố quyết định giúp chẩn đoán đúng bệnh và áp dụng phác đồ điều trị ban đầu. Bệnh nhân được điều trị tích cực, thở máy, lọc máu để cải thiện tình trạng suy hô hấp cũng như chống lại các biến chứng. Hiện, sức khỏe người bệnh ổn định.
Sốt mò là bệnh truyền nhiễm cấp tính do vi khuẩn Rickettsia orientalis (Orientia tsutsugamushi) gây ra, tỷ lệ tử vong cao nếu không được chẩn đoán sớm và điều trị đặc hiệu. Mọi lứa tuổi đều có thể mắc bệnh, thường gặp ở tuổi lao động. Bệnh rải rác trong năm, chủ yếu về mùa mưa và nắng nóng, không lây từ người sang người.
Mầm bệnh Rickettsia orientalis có ở ấu trùng mò và một số loài vật gặm nhấm, thú nhỏ, chủ yếu là ở chuột, chim hoặc ở chó, lợn, gà nhưng ít gặp hơn, truyền sang người qua vết đốt của ấu trùng mò (Leptotrombidium). Ấu trùng mò sống ở bụi cây, bụi cỏ ẩm ướt, các hang đá hoặc gốc cây nơi có các loài gặm nhấm sinh sống. Vì vậy, người bị sốt mò thường do đi làm nương rẫy, dã ngoại cắm trại dưới tán lá cây trong rừng, bộ đội hành quân, các trang trại chăn nuôi hoặc đi qua vùng ven suối, ven sông, bìa rừng... Thời gian ủ bệnh 6-21 ngày.
Bệnh có biểu hiện đa dạng như sốt, đau đầu, đau mỏi khắp người, vết loét ngoài da do mò đốt (dấu hiệu đặc trưng của sốt mò), phát ban, sưng các hạch, tổn thương đa cơ quan (đặc biệt là phổi, tim, gan...). Các triệu chứng này rất dễ nhầm lẫn với các bệnh lý khác, không có xét nghiệm đặc hiệu để chẩn đoán.
Vết loét ngoài da do mò đốt lúc đầu là nốt phỏng, sau tiến triển thành hình bầu dục trên nền sẩn đỏ. 4-5 ngày sau, nốt phỏng vỡ ra thành một nốt kích thước 0,5-2 cm, vảy đen. Khi bong vảy sẽ để lộ nốt loét đáy nông, hồng nhạt, không có mủ, không tiết dịch, vết loét không đau nên dễ bỏ sót.
Tạng thường bị tổn thương do sốt mò là phổi với bệnh lý viêm phổi, tràn dịch màng phổi gây suy hô hấp cấp, phải hỗ trợ bằng thở máy. Tiếp đến là gan, với tình trạng tổn thương tế bào gan phải hỗ trợ bằng lọc máu liên tục và thay huyết tương. Bệnh nhân có thể bị tụt huyết áp, viêm cơ tim, viêm não, viêm màng não...
Bác sĩ khuyến cáo để tránh ấu trùng mò đốt, khi đi vào nương rẫy, đồi núi, cần mặc quần áo kín, quần áo có tẩm hóa chất chống côn trùng, bôi hóa chất xua côn trùng lên các vùng da hở. Tránh ngồi, nằm, phơi quần áo, đặt balô trên bãi cỏ, gần bờ bụi, gốc cây. Diệt chuột, sử dụng hóa chất diệt côn trùng.
