Nguyên nhân khiến người trẻ mắc ung thư gan
Thói quen sinh hoạt thiếu khoa học, uống nhiều rượu bia, béo phì là nguyên nhân khiến tỷ lệ ung thư gan ở người trẻ gia tăng những năm gần đây.
Ngày 2/4, tiến sĩ, bác sĩ Vũ Trường Khanh, Trưởng khoa Tiêu hóa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, cho biết thông tin trên, thêm rằng Việt Nam là một trong những nước có tỷ lệ mắc bệnh ung thư cao trên thế giới. Theo thống kê của Globocan năm 2022, ung thư gan phổ biến thứ ba tại Việt Nam, với khoảng 24.500 ca mắc mới. Hiện các bệnh về gan có xu hướng trẻ hóa, tỷ lệ mắc ở tuổi 30-40 nhiều hơn trước đây. Không ít người bệnh gan nhiễm mỡ, viêm gan, xơ gan, ung thư gan dưới 40 tuổi.
Bác sĩ Khanh giải thích nguyên nhân chính là do thói quen sinh hoạt không lành mạnh như hút thuốc lá, uống nhiều rượu, chế độ dinh dưỡng không hợp lý, ô nhiễm môi trường sống, thức khuya, lười vận động... Lối sống thiếu khoa học trong thời gian dài làm gia tăng áp lực lên gan, khiến gan tổn thương và gây nhiều biến chứng nghiêm trọng.
Người uống nhiều rượu nếu bị viêm gan virus dễ mắc các bệnh về gan, điển hình là gan nhiễm mỡ. Bệnh gan nhiễm mỡ do rượu là tình trạng chất béo tích tụ trong gan, gây suy giảm chức năng của cơ quan này. Tế bào gan thương tổn kéo dài dẫn đến viêm gan. Mức độ nặng hơn là xơ gan, sẹo ở gan. Người bị xơ gan có nguy cơ biến chứng hôn mê gan, suy gan, ung thư gan...
Bác sĩ Khanh cho biết Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh tiếp nhận không ít trường hợp xơ gan biến chứng chảy máu thực quản do uống nhiều rượu trong thời gian dài.
Béo phì gây tích lũy mỡ thừa trong cơ thể, lâu dần dẫn đến bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu, ung thư. Ngoài ra, rối loạn bên trong cơ thể và tổn thương có tính di truyền cũng là các yếu tố gây ung thư gan, song chiếm tỷ lệ nhỏ.
Người trẻ thường thích và ăn nhiều thực phẩm chế biến sẵn như xúc xích, lạp xưởng, khô bò. Đây là những món ăn trải qua nhiều công đoạn chế biến, nhiều dầu mỡ, muối, dễ gây quá tải cho gan do làm việc quá mức, là yếu tố tăng khả năng mắc các bệnh về gan.
Ung thư gan giai đoạn đầu là sự xuất hiện khối u ở gan, các tế bào ung thư chưa xâm lấn hạch bạch huyết và di căn cơ quan xa. Giai đoạn này thường không có triệu chứng, mà chỉ có dấu hiệu không đặc hiệu như mệt mỏi, đi tiểu vàng, tức nặng vùng gan... Triệu chứng bệnh không rõ ràng và dễ nhầm lẫn với các bệnh lý khác nên khó phát hiện.
Nếu không được điều trị kịp thời, ung thư tiến triển nặng hơn kèm theo các triệu chứng nghiêm trọng như ngứa, vàng da, nước tiểu sẫm thường xuyên, phân nhạt màu, xuất huyết bất thường ở lợi hay vết bầm tím dưới da, sụt cân nhanh không rõ nguyên nhân, tần suất và mức độ đau hạ sườn phải ngày càng tăng, gan to, cổ trướng. Tuy nhiên, cũng có những trường hợp bệnh nhân không có triệu chứng dù ung thư gan đã ở giai đoạn muộn.
Theo bác sĩ Khanh, tầm soát ung thư gan ở người có nguy cơ cao giúp hạn chế biến chứng, giảm tỷ lệ tử vong.
Người có tiền sử gia đình ung thư gan, nhiễm virus hoặc gặp các vấn đề như viêm gan, xơ gan, béo phì, tiểu đường... nên tầm soát định kỳ 6 tháng một lần. Trường hợp phát hiện sớm, bệnh có thể chữa triệt căn bằng các phương pháp như đốt vi sóng, đống sóng cao tần hoặc phẫu thuật cắt bỏ hoàn khối u ác tính.
Tâm lý chủ quan, bỏ qua các dấu hiệu sức khỏe bất thường dẫn đến phát hiện bệnh muộn, khó điều trị, hiệu quả thấp. Để phòng tránh nguy cơ mắc bệnh gan, nhất là ung thư gan, bác sĩ Khanh khuyến cáo cần xây dựng thói quen ăn uống và sinh hoạt khoa học. Chế độ ăn uống nên đủ chất, hạn chế thức ăn nhanh giàu mỡ, thực phẩm chế biến sẵn chứa nhiều chất bảo quản. Không hút thuốc lá và uống rượu bia. Tập thể dục thường xuyên, kiểm soát cân nặng hợp lý và tiêm vaccine phòng viêm gan góp phần ngăn ngừa ung thư.
