Người cao tuổi suy dinh dưỡng nên ăn gì?
Người cao tuổi suy dinh dưỡng nên bổ sung chất đạm, chất xơ, canxi, kẽm, sắt, vitamin C, D, B12 để tăng sức đề kháng, phòng ngừa nhiều bệnh khác.
Bác sĩ Trần Thị Trà Phương, khoa Dinh dưỡng Tiết chế, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, cho biết suy dinh dưỡng ở người lớn tuổi làm tăng nguy cơ gãy cổ xương đùi, xương chậu, cánh tay cao. Tình trạng này còn làm tăng nguy cơ nhiễm trùng như nhiễm trùng huyết, nhiễm trùng bệnh viện, loét tỳ đè.
Dinh dưỡng hợp lý, đủ chất giúp người lớn tuổi nâng cao sức đề kháng, cải thiện sức khỏe. Bác sĩ Trà Phương lưu ý chế độ ăn cho người lớn tuổi cần đáp ứng các nguyên tắc cơ bản dưới đây.
Tăng lượng calo
Người cao tuổi nạp thêm chất béo, protein, carbohydrate để duy trì năng lượng cho chức năng cơ bản của cơ thể, hoạt động hàng ngày. Thiếu calo có thể dẫn đến suy dinh dưỡng, thiếu chất, suy nhược.
Ưu tiên thực phẩm giàu dinh dưỡng, cung cấp nhiều vitamin, khoáng chất và chất xơ như trái cây, rau, ngũ cốc nguyên hạt (yến mạch, lúa mạch, gạo lứt), sữa, sữa chua, phô mai, hải sản, thịt nạc. Người cao tuổi hạn chế thực phẩm chứa calo rỗng như đồ uống có đường, món tráng miệng ngọt, thực phẩm nhiều chất béo bão hòa (pizza, khoai tây chiên) và hạt tinh chế để đảm bảo chế độ dinh dưỡng cân đối, lành mạnh.
Protein
Người không nạp đủ protein có thể bị phù nề hoặc giảm khối lượng cơ. Người lớn tuổi dễ mắc chứng teo cơ (mất khối lượng cơ) có thể làm suy yếu hoạt động sinh hoạt hàng ngày, tăng nguy cơ ngã.
Thực phẩm giàu protein là thịt, gia cầm, cá, động vật có vỏ, trứng, sữa, phô mai và sữa chua. Protein cũng có trong ngũ cốc, hạt, hạt giống, các loại đậu. Người lớn tuổi có thể cần nhiều protein hơn để phục hồi sau phẫu thuật và chữa lành vết thương, khoảng 20-30 g protein trong mỗi bữa ăn.
Chất xơ
Đây là loại carbohydrate giúp di chuyển thức ăn qua hệ tiêu hóa, giảm táo bón, cải thiện kiểm soát đường huyết, lượng cholesterol trong máu. Nam giới trên 50 tuổi cần 28 g chất xơ mỗi ngày, phụ nữ trên 50 tuổi cần 22 g. Thực phẩm giàu chất xơ bao gồm trái cây, rau, hạt, ngũ cốc nguyên hạt và các loại đậu như đậu Hà Lan, đậu lăng.
Vitamin D và canxi
Người lớn tuổi cần hấp thu đa dạng vi chất dinh dưỡng, ưu tiên một số vitamin và canxi nhất định. Ví dụ vitamin D và canxi có vai trò hỗ trợ sức khỏe xương. Người không nhận đủ vitamin D và canxi có thể bị loãng xương, tăng nguy cơ gãy xương.
Các sản phẩm từ sữa, phô mai là nguồn canxi tốt. Bông cải xanh, cải thìa, cải xanh, cải xoăn và đậu phụ cũng cung cấp canxi. Người cao tuổi nên uống nước ép trái cây và đồ uống có nguồn gốc thực vật như sữa hạnh nhân, sữa đậu nành.
Vitamin D chỉ có trong một số ít thực phẩm như sữa, lòng đỏ trứng và cá béo như cá ngừ, cá hồi, cá thu. Người lớn tuổi không nên dùng quá 2.000 mg canxi và 100 microgam vitamin D mỗi ngày.
Vitamin B12
Thiếu vitamin B12 gây thiếu máu hồng cầu to, các biến chứng thần kinh như mệt mỏi, da nhợt nhạt, chán ăn, ngứa ran hoặc tê tay chân, rối loạn dáng đi, khó tập trung, mất trí nhớ. Tình trạng này cũng có thể dẫn đến trầm cảm, bệnh tim mạch, suy giảm nhận thức. Nguyên nhân thường do mất khả năng hấp thụ vitamin B12, viêm teo dạ dày.
Vitamin B12 có nhiều trong thực phẩm từ động vật như thịt, gia cầm, cá, động vật có vỏ, trứng, sữa, phô mai, sữa chua, một số loại men dinh dưỡng và ngũ cốc tăng cường.
Chất chống oxy hóa
Chất chống oxy hóa trung hòa các gốc tự do trong cơ thể, có khả năng bảo vệ chống lại ung thư, bệnh tim, bệnh mạn tính khác. Thiếu hụt vitamin chống oxy hóa (vitamin C và E) và khoáng chất (đồng, kẽm, selen và mangan) có thể dẫn đến suy giảm nhận thức, làm trầm trọng thêm tình trạng bệnh như Alzheimer.
Trái cây và rau có màu đỏ, cam, vàng và tím thường chứa nhiều chất chống oxy hóa thực vật. Nguồn vitamin E tốt là ngũ cốc nguyên hạt, các loại hạt, trái cây và thịt. Khoáng chất chống oxy hóa có trong thịt, hải sản, ngũ cốc nguyên hạt, trái cây và rau.
Bác sĩ Trà Phương cho biết người lớn tuổi cần uống đủ nước, tập thể dục đều đặn mỗi ngày giúp cải thiện tiêu hóa, giảm táo bón, kích thích thèm ăn. Mỗi người có thể bổ sung các tinh chất thiên nhiên như Eggshell Membrane, Collagen Type 2 không biến tính, Collagen Peptide thủy phân, Turmeric Root, Chondroitin Sulfate... nâng cao sức khỏe xương khớp. Tinh chất từ Broccophane thiên nhiên giúp tăng Thioredoxin (một loại protein nhỏ hoạt động như chất chống oxy hóa) hỗ trợ bảo vệ tế bào biểu mô sắc tố võng mạc, thủy tinh thể.
