5 bệnh thần kinh cơ thường gặp
Nhược cơ, xơ cứng teo cơ, hội chứng loạn dưỡng cơ, hội chứng Guillain - Barré là các bệnh thần kinh cơ phổ biến, dễ biến chứng nếu không được điều trị kịp thời.
Bệnh thần kinh cơ liên quan đến các neuron vận động và hệ thần kinh ngoại biên gồm rễ - đám rối thần kinh, các dây thần kinh, cơ. Bệnh xảy ra do đột biến gene hoặc biến chứng của các bệnh tự miễn, tình trạng viêm, nhiễm trùng, chấn thương, môi trường ô nhiễm...
BS.CKI Nguyễn Thị Kim Trang, Đơn vị Thần kinh, Phòng khám Đa khoa Tâm Anh Quận 7, cho biết các bệnh thần kinh cơ thường gây mất sức mạnh cơ ở một bộ phận hoặc toàn bộ cơ thể, khiến người bệnh bị hạn chế vận động, đau đớn. Bệnh không được chẩn đoán và điều trị kịp thời có thể tiến triển nặng, dẫn đến khuyết tật, tử vong.
Nhược cơ xảy ra do hệ thống miễn dịch trong cơ thể tấn công nhầm các thụ thể acetylcholine trên cơ, làm gián đoạn kết nối giữa dây thần kinh và cơ bắp. Triệu chứng gồm sụp mí mắt, nhìn đôi, nuốt khó, uống sặc, giảm sức cơ, khó thở hoặc thở mệt, yếu liệt vận động. Người bệnh nhược cơ không điều trị có thể gặp các biến chứng như suy hô hấp, tăng nguy cơ mắc các bệnh tự miễn khác như lupus, viêm khớp dạng thấp.
Xơ cứng teo cơ đặc trưng bởi sự thoái hóa mạn tính của các tế bào thần kinh trong não và tủy sống, dẫn đến yếu, teo cơ tăng dần. Người bệnh xơ cứng teo cơ có nguy cơ tử vong do yếu liệt các cơ hô hấp hoặc các biến chứng khác do bất động. Chẩn đoán và điều trị sớm xơ cứng teo cơ, kết hợp tập phục hồi chức năng giúp nâng cao chất lượng sống cho người bệnh.
Hội chứng loạn dưỡng cơ thuộc nhóm bệnh di truyền, có liên quan đến cấu trúc của tế bào cơ. Đặc trưng của bệnh là tình trạng mô cơ bị yếu và teo đi, có hoặc không có sự phá hủy của mô thần kinh. Hội chứng loạn dưỡng cơ giai đoạn muộn thường kèm theo bệnh cơ tim, nguy hiểm tính mạng.
Hội chứng Guillain - Barré là bệnh cấp tính, kết quả sự tấn công của hệ thống miễn dịch trong cơ thể lên các dây thần kinh ngoại vi. Cơ thể sản xuất ra kháng thể chống lại các tác nhân xâm nhập, các kháng thể này đồng thời tấn công làm tổn thương, hủy myelin của dây thần kinh, gây ra triệu chứng yếu liệt và tê cấp tính ở đối xứng cơ thể, diễn tiến tăng dần ở tứ chi.
Myelin là phần bao quanh các sợi dây thần kinh vận động, có chức năng cung cấp dinh dưỡng, bảo vệ và hỗ trợ cho các xung động thần kinh được dẫn truyền tốt nhất. Mất myelin khiến các dây thần kinh vận động tổn thương, dễ đứt gãy, thoái hóa và mất hoàn toàn chức năng. Người bệnh nặng có thể khó thở, suy hô hấp, tụt huyết áp và ngưng tim.
Bệnh đa dây thần kinh mất myelin do viêm mạn tính (CIDP) là thể bệnh mạn tính, cơ chế gây bệnh tương tự như hội chứng Guillain - Barré. Hệ thống miễn dịch của cơ thể tấn công nhầm vào các myelin. Tuy nhiên bệnh đa dây thần kinh mất myelin do viêm mạn tính thường diễn tiến chậm hơn.
Bác sĩ Trang cho biết chẩn đoán bệnh thần kinh cơ bằng cách khám lâm sàng, thực hiện các xét nghiệm cận lâm sàng phù hợp như đo điện cơ, sinh thiết cơ, xét nghiệm máu, xét nghiệm di truyền, xét nghiệm dịch não tủy, chụp CT 768 lát cắt hoặc 1975 lát cắt, chụp MRI 1,5-3 Tesla...
Tùy loại bệnh, mức độ nặng, biểu hiện triệu chứng, cơ địa người bệnh và bệnh nền kèm theo, bác sĩ có thể chỉ định phương pháp điều trị phù hợp, dựa trên phác đồ đa mô thức trên từng cá thể hóa. Các phương pháp điều trị phổ biến như dùng thuốc, thay huyết tương, phẫu thuật, tập phục hồi chức năng.
Người có triệu chứng nghi ngờ mắc bệnh thần kinh cơ như yếu cơ, run giật cơ, chuột rút, tê và ngứa ran, đau cơ, khó di chuyển, khó nói chuyện, khó nuốt, sụp mí mắt, giảm thị lực... nên đi khám, điều trị kịp thời tại chuyên khoa thần kinh, tránh để lâu có thể biến chứng nguy hiểm.
